Vlasac

Vlasac je arheološko nalazište, udaljeno 3 km od Lepenskog vira, na kome su pronađeni dokazi o životu na ovim prostorima u periodu holocena, poslednjeg ledenog doba. Iskopavanja su ovde počela tokom sedamdesetih godina 20.veka, a razlog su bili brojni skeleti, stambeni objekti, grobnice i razni predmeti koji su pronađeni u zemljištu koje je Dunav godinama ispirao. U periodu od 2006. do 2008.godine,obnovljena su iskopavanja na ovom lokalitetu i pronađeni su jedna grobnica, ljudski skeleti i brojni ornamenti koji su bili deo pogrebne odeće. Utvrđeno je i da je oblast današnjeg Đerdapa bila nastanjena još u mezolitu, 10000.godina pre nove ere, a pronađene stvari omogućile su shvatanje načina života ljudi koji su živeli na ovom prostoru posle ledenog doba. Interesanti su ukrasi na odeći od morskih pužića, kao i od školjke spondilus koja se može naći samo u morima, tako da to ukazuje da su se ovi ljudi ili bavili trgovinom ili su imali načina da Dunavom plove do Crnog mora.

Arheološki lokalitet „Okno“

Arheološki lokalitet „Okno“, Rudna Glava, je praistorijski rudnik (3800-3200. p.n.e.) od izuzetnog značaja. Otkrivanjem ovog lokaliteta napuštena je teorija o Bliskom istoku, kao kolevci rudarstva, a po brojnosti i očuvanosti arheoloških nalaza, ovaj lokalitet se svrstava u jedinstvene u svetu. Tokom dve decenije istraživanja ovog lokaliteta otkriveno je 40-ak rudarskih okana, veliki broj alatki: rudarskih batova izrađenih od rečnih oblutaka, pijuka izrađenih od jelenskih rogova i veliki broj keramičkih posuda.

Brestovačka Banja

Severozapadno od Zaječara, pod Crnim Vrhom, više sela Brestovca, a na istoimenij reci, nalazi se Brestovačka Banja. Nju su sasvim sigurno u lekovite svrhe koristili Turci, a najverovatnije i Rimljani. O tome koliko je Brestovačka Banja bila nekada poznata, govori i činjenica da ju je neposredno po oslobađanju od Turaka, 1834 .godine posetile Kneginja Ljubica, žena Kneza Miloša Obrenovića, a ubrzo zatim i sam Knez. Po njegovom nalogu je 1835. godine u njoj boravio baron Herder, koji je izvršio analizu njenih izvora. Iste godine je uvedena i lekarska služba, pa je Brestovačka Banja jedna od najstarijih banja Srbije sa kontrolisanim zdravstvenim turizmom.

U Brestovačkoj Banji su boravili članovi obe srpske dinastije. Iz tog perioda u Banji danas postoje: konak Kneza Miloša Obrenovića, dvorac Kneza Aleksandra Karađorđevića, letnjikovac Kralja Petra I Karađorđevića, hotel Izletnik (jedan od najstarijih hotela u Srbiji). Banja je okružena velikom šumom, koja se prostire na 90 hektara.

Blaga klima Brestovačke Banje pogodna je za lečenje obolelih od hroničnih bolesti disajnih organa, oboljenja srca i štitaste žlezde, kao i za odmor i oporavak od napornog rada i svakodnevnog stresa.

Terapija vodama Brestovačke Banje vrši se pijenjem, ispiranjem, kupanjem i orošavanjem.

Udaljenost
Bor 10 km

Indikacije za upotrebu vode

Degenerativne bolesti kicmenog stuba i perifernih zglobova

Zapaljenske reumatološke bolesti

Stanja posle povreda kostiju zglobova i mišica

Oboljenja centralnog i perifernog nervnog sistema

Zapaljenska oboljenja kože i sluznica

Hronicna oboljenja ženskih polnih organa

Neuroze

Opšta slabost i isrplenost organizma

Posledice eksudativnih pleuritisa

Oboljenja perifernih krvnih sudova

Bogovinska pećina

Bogovinska pećina je smeštena na padinama Južnog Kučaja u istočnoj Srbiji, nedaleko od magistralnog puta Boljevac - Zaječar.

Dužina istraženih kanala iznosi oko 6 km. Kroz najveći deo pećine protiče rečica koja ističe na ulazu. Pre nego što se počelo sa uređenjem za turističke posete, dešavalo se da tokom zime rečica preplavi celu pećinu. Dublji deo pećine je bogat nakitom.

U okolini postoji više zanimljivih mesta koja vredi obići ili gde možete pronaći smeštaj: Felix Romuliana, Rtanj, Sokobanja, Borsko jezero, Lazareva Pećina.

Od Beograda se stiže auto putem do Paraćina, a zatim preko Boljevca do sela Bogovina.

Udaljenost:
Beograd 220 km

Borsko jezero

Borsko jezero se nalazi u podnožju planine Crni vrh, na udaljenosti 17 km od Bora, na nadmorskoj visini od 438 m. Najveća dubina jezera iznosi 48 m, a ukupna površina iznosi 30 hektara. U letnjim mesecima temperatura vode dostiže 25°C, što je idealno za kupanje.

Borsko jezero je okruženo listopadnim i četinarskim šumama, cvetnim livadama i pašnjacima. Na obali jezera postoje smeštajni kapaciteti, sportski tereni i plaže, kao i nekoliko stotina vila i vikendica. Jezero je omiljeno mesto ribolovaca istočne Srbije.

Lazarev kanjon

Kanjon Lazareve reke ili Lazarev kanjon je jedan od najimpresivnijih elemenata reljefa istočne Srbije i jedan od najznačajnijih centara diverziteta biljaka na Balkanu. O kolikom se značaju radi, dovoljno govori podatak da je biljni svet Lazarevog kanjona raznovrsniji od flore nacionalnih parkova Kopaonik i Đerdap. Putovanje kroz Lazarev kanjon predstavlja putovanje kroz vreme jer je ova oblast jedno od poslednjih utočišta biljaka iz ledenog doba.

Usečen u debele krečnjačke stene ispod Malinika u dužini od 9 km, okomitih divljih litica, sa brojnim siparima, procepima i pećinama, predstavlja najduži i najdublji kanjon u Istočnoj Srbiji. U najužem delu je širok svega 3 - 4 m, dok dubina dostiže i do 500 m. Na pojedinim mestima reka prolazi između uklještenih kamenih blokova koji čine prirodne mostove.

Manastir Tumane

O manastiru Tumanu (ili Tumane kako se još čuje) nema puno pouzdanih pisanih podataka. Malobrojni podaci vezuju njegov nastanak za XIV vek i junaka Miloša Obilića kao ktitora manastira. Mnogo toga u ovom kraju vezuje se za njegovo ime: u selu Dvorištu kraj Golupca, po predanju Miloš je imao dvorove, a u Snegotinskom potoku je Miloševa banja. U narodu postoje dve verzije o postanku i imenu manastira. Prema jednoj, manastir Tuman je zidao Miloš Obilić neposredno pred Kosovski boj. Kad su radovi stigli do samih prozora, knez Lazar poziva vojvodu Obilića: "Tu mani (ostavljaj) zidanje manastira, skupljaj svoje i pohitaj na Kosovo da branimo zemlju." Prema drugoj legendi, Miloš je u lovu nehotice strelom ranio isposnika Zosima. Teško ranjenog Zosima, Obilić je poneo na leđima svome dvoru, da mu ukaže pomoć, ali kako je rana bila preduboka, svetitelj zamoli Obilića da ga spusti na zemlju: "Tu mani (ostavi) da mirno umrem". U znak kajanja vojvoda Obilić je na tom mestu podigao manastir koji je po rečima isposnikovim narod  nazvao Tuman.

Kao i sve ostalo iz doba turskog ropstva, sudbina manastira dugo je ostala nejasna. Prvi pouzdani podaci sreću se tek početkom XVIII veka. 1826. godine Joakom Vujić pruža zanimljive podatke o porezima koje manastir plaća Turcima: glavnicu 12 groša godišnje, od svake svinje po 4 pare, od svake košnice po 1 groš.

Današnji izgled crkve potiče iz 1924. godine.

Turistička karta istočne Srbije

Pećina Ceremošnja

Pećina Ceremošnja, bogata pećinskim nakitom, spada u značajnije pećine Srbije. Njena ukupna dužina iznosi 775 m, a dužina turističke staze 431 m. Prvi pisani naziv pod kojim se pominje, bio je Jovanova pećina jer se nalazila na imanju Jovana Grujića. Kada je 1980. godine otvorena za turističke posete dobila je današnji naziv po istoimenom selu u kom se nalazi. Do Ceremošnje se stiže asfaltnim putem.

Udaljenost Beograd 150 km Kučeva 15 km Kontakt Pećina Ceremošnja           012-855-039 065-238-090 Turistička karta istočne Srbije

Lazareva pećina

Od više stotina speleoloških objekata u istočnoj Srbiji, Lazareva pećina je jedan od najznačajnijih. Spada u grupu izvorskih objekata. Pećina je sastavljena od 2 nivoa kanala: starijeg suvog fosilnog i mlađeg rečnog aktivnog. Ukupna dužina istraženih kanala iznosi 8 km, a za turističke posete je uređen 1 km. Ima više prostranih dvorana i veoma je bogata pećinskim nakitom.

Lazareva pećina predstavlja značajan arheološki lokalitet, koji omogućava da shvatimo jedno davno izgubljeno vreme i trnovit put ljudskog društva od vremena lovačko - nomadskog stepena razvoja do savremene civilizacije. Ostaci ognjišta, koliba i radnih prostorija, jasno ukazuju da je pećina nekada davno bila svojevrsni zanatski centar. Pećina je prošla kroz nekoliko faza života:

• lovačko stanište (4.i 3.milenijum p.n.e)
• metalurški centar (prva polovina 2.milenijuma p.n.e)
• ima indicija da je živela i kasnije, čak možda i u srednjem veku

Za Lazarevu pećinu su vezane brojne Legende. Prema jednoj od njih, pećina je dobila ime po knezu Lazaru jer su se posle Kosovskog boja ostaci srpske vojske bežeći pred Turcima sklonili u nju. Nastanjivali su je neko vreme i tu hranili. Po drugoj legendi, pećina je dobila ime po hajduku Lazaru, koji se u njoj krio od Turaka. Najlepša dvorana u pećini je Devojačka soba kroz čiji ulaz može proći samo vitka devojka. U njoj su u vreme Turaka navodno sakrivane devojke.

Prvi opis pećine dao je Feliks Kanic, a kasnije i naš Jovan Cvijić. Živi svet Lazareve pećine obiluje brojnim, slabo proučenim oblicima života. Još 1923. godine,međunarodni tim biologa otkrio je dve, za nauku nove vrste nižih životinja. Naši savremenici su opisali još 20 vrsta. Najbrojniji stanovnici Lazareve pećine su slepi miševi. To je njihov omiljeni dom jer od 27 vrsta slepih miševa koje žive na Balkanu, 24 je ovde našlo svoj dom. Pećine kao zatvoreni sistemi, svoje stanovnike vode sopstvenim putevima evolucije.

Pored pećine se nalazi malo jezero i motel. Pećina je uređena za turističke posete.

Udaljenost: 
Bor 21 km
Zlot 3 km

Rajkova pećina

Po bogatsvu pećinskog nakita, Rajkova pećina je jedna od najlepših u Srbiji. Ono što je posebno izdvaja u odnosu na druge pećine je veoma bučan potok koji teče duž 1129 m rečnog horizonta od ukupno 2303 m pećinskih kanala. Rečni horizont, koji izgleda kao neka scena iz avanturističkih filmova, prvi je istražio 1894. godine naš najveći geograf Jovan Cvijić.

Ime je dobila po hajduku Rajku. Prema legendi, hajduk Rajko je u ovim krajevima opijao putnike i pljackao ih, a blago sakrivao u pećini. Nakon što su po predanju Rajka obesili, pećina je postala meta mnogobrojnih lovaca na zakopano blago. Hajduk Rajko je na jednoj ruci imao 4 prsta i na grobu popa Martina u Bugarskoj, sa kojim je sarađivao, navodno je zapisano da je šaka sa 4 prsta znak gde je blago zakopano.

Da je Rajko stvarno postojao ukazuje to što se pored pećine, čitav ovaj kraj zove Rajkovo, ali jedini pisani trag koji se sa njim može povezati je dokument u kom izvesna porodica kaže: „Moramo nastaviti put dalje jer nam ubiše Rajka“.

Nalazi se 3 kilometra od centra Majdanpeka.

Kontakt Turistička organizacija Majdanpeka 030-596-184 Rajkova pećina 030-584-204 Turistička karta istočne Srbije

Manastir Gornjak

Manastir Gornjak je podignut između 1378. i 1381. godine i zadužbina je kneza Lazara. Smešten je ispod vertikalnih stena, u dolini reke Mlave. Zbog čestih rušenja u ratovima, današnji izgled crkve potiče uglavnom iz XIX veka. 1-2 km od  Gornjaka prema Petrovcu, sa desne strane, u stenama stoje ostaci srednjovekovnog manastira Blagoveštenje, zadužbine despota Stefana Lazarevića.

Udaljenost Petrovac 18 km Požarevac   65 km Turistička karta