×

Warning

JUser: :_load: Unable to load user with ID: 69

 

Nacionalni park Kopaonik

 

 

Biljni svet Kopaonika

Kopaonik je u pogledu raznolikosti biljnog sveta jedna od najbogatijih planina centralnog Balkana. Upravo te je bio osnovni razlog da se 1981. godine Kopaonik proglasi za nacionalni park. Njegov izolovan položaj u odnosu na ostale planine Srbije i raznovrstan geološki sastav, oduvek je privlačio istraživače. Biljni svet je zastupljen sa mnogobrojnim vrstama drveća, cvetnica, zeljastih biljaka, paprati, mahovina, žbunova i gljiva. Po broju endemičnih vrsta biljaka, Kopaonik predstavlja jedan od najvažnijih centara biodiverziteta Balkana. U visokoplaninskim predelima Kopaonika zastupljena je jedna petina flore Srbije. U odnosu na ostatak Evrope, ledeno doba na teritoriji Balkana nije značajno uništilo biljni svet o čemu svedoče biljke koje su ostaci drevne flore: runolist (Leontopodium alpinum), Vaccinium uliginosum, Trolius europaeus, ostrya carpinifolia i dr. U najinteresantnije vrste spadaju kopaonička čuvarkuća, kopaonička ljubičica, pančićeva režuha. U međunarodnoj Crvenoj listi (knjiga retkih i ugroženih vrsta biljaka i životinja) zastupljene su 4 biljne vrste sa Kopaonika.

 

Nacionalni park Kopaonik

 

Na Kopaoniku je karakteristično izuzetno pravilno visinsko smenjivanje vegetacije. Vegetacija počinje od vrbovo-topolovih šuma u dolini reka. Do 1100 m nadmorske visine zastupljene su zajednice cera, sladuna, kitnjaka i graba, šume crnog jasena i brdske bukve. Od 1100 do 1600 m nadmorske visine dominira bukva i jela, a od 1550. do 1750. metra smrča. Iznad ovog pojasa smčeve šume se proređuju i prelaze u zonu polegle žbunaste kleke i borovnice.

Svet gljiva je zastupljen sa čak 219 vrsta od kojih su neke izuzetno retke. Od poznatijih jestivih vrsta mogu se naći vrganj, lisičarka, bukovača, sunčanica, mlečnica, šampinjoni, blagva... Od otrovnih vrsta gljiva na Kopaoniku se mogu naći mnoge smrtonosne vrste: naša najotrovnija pečurka zelena pupavka, ušiljena pupavka, ludara...

Nacionalni park Kopaonik se prostire na teritoriji opština Raške i Brusa. Obuhvata površinu od 11.810 ha.

Povezani tekstovi:
Planina Kopaonik
Kopaonik - Zimovanje

 

Životinjski svet Kopaonika

 

Životinjski svet Kopaonika je bogat kako u pogledu vrsta, tako i u pogledu zajednica u specifičnim ekološkim uslovima. Prvo istraživanje živog sveta na Kopaoniku obavio je Josif Pančić pre 100 godina. Od tada se životinjski svet značajno promenio.

 

Geomorfološke i orografske odlike terena omogućavaju formiranje najraznovrsnijih staništa biljnog i životinjskog sveta u odnosu na nadmorsku visinu, nagibe terena i podlogu. Pogodna brdska i planinska klima sa značajnim količinamavodenog taloga i snežnog pokrivača omogućavaju dugo trajanje perioda vegetacije i stvaranje velike količine biomase. Raznovrsna geološka podloga (krečnjačka, serpentinska, metamorfna i granitna) omogućava zadržavanje vlažnosti i rezervi vode za život biljaka, dok tokom dugih i surovih zima, debeo snežni pokrivač štiti trajne i osetljive delove biljaka od niskih temperatura i mrazeva.

 

Kopaonik je danas jedino stanište tercijarne vrste dnevnog leptira Colias balcanica u Srbiji. Od sisara, na Kopaoniku su opstali šareni tvor, patuljasti miš, sivi puh, vidra, lasica, mrki tvor, kuna zlatka, zec, veverica, divlja mačka, divlja svinja, lisica, srna, vuk...Na najvišim staništima Kopaonika živi živorodni gušter (Lacerta vivipara) koji naseljava samo najviše planine Evrope. Na visokim i hladnim delovima planine, može se naći sibirski skakavac. Usled primene mera zaštite, brojnost srna i divokoza se znatno povećala. U bistrim planinskim vodama živi potočna pastrmka čije je brojnost takođe povećana poribljavanjem.

 

Ptice su najbrojnija preživela vrsta životinjskog sveta na Kopaoniku. Zanimljivo je da se broj vrsta ptica povećao u poslednjih 100 godina tako da danas na ovoj planini ima ukupno 148 vrsta ptica. Najznačajnije su suri orao, sivi soko, krstokljun, buljina, šumska sova.

Related Articles

 

Additional information