Pirotski ćilim



Postoji nekoliko preduslova koji moraju biti ispunjeni za razvoj ćilimarstva: razvijeno stočarstvo, dovoljna količina vune i razvijen trgovački centar. Svi ovi uslovi nekada su bili ispunjeni u Pirotu. Kvalitetne rase ovaca gajene su na Staroj planini, Pirot se nalazio na karavanskom putu, a bila je usavršena i tehnika tkanja.

Tokom istorije, pirotsko ćilimarstvo je prošlo kroz nekoliko faza. U početku, negde u XVI veku, radilo se isključivo za domaće potrebe. Prostirke su bile jednostavne i neobojene. U XVII i XVIII veku ćilimarstvo u Pirotu je znatno napredovalo. Za tkanje se sada koristi vertikalni razboj poznat i kao „pirotski razboj“. Pirotski ćilim dostiže estetski  vrhunac u XIX veku. Sve do kraja XIX veka, pirotski ćilimi su bojeni prirodnim (biljnim) bojama, a kasnije se uvode i veštačke koje pružaju veći broj nijansi. U ovom periodu se javljaju i prvi trgovci koji prodajom ćilima žele da ostvare dobit. 1886 godine, Pirotski ćilim je izložen na sajmu u Beču i od tada pa do 1940. godine, za kvalitet i originalnost, osvojio je veliki broj nagrada na evropskim izložbama.



Krajem prošlog veka, proizvodnja pirotskog ćilima je znatno opala. Izrada ćilima je mukotrpan pa samim tim i skup proizvod koji je izgubio bitku sa industrijskim proizvodima.
Na pirotskom ćilimu preovlađuje crvena boja u više nijansi. Često su zastupljene i zelene i plave nijanse, a od sredine XIX veka koristi se i bela boja. Ornamentika je uvek geometrijska. Najčešći motivi su gušter, plamen, gugutke, drvo, cvet. Šare na novijim ćilimima su znatno krupnije.

Pirotski ćilim je jedinstven i po tome što ima dva lica zbog čega se može izraditi samo ručno. Na aukcima može ponekada dostići cenu od nekoliko stotina pa do nekoliko hiljada evra.


Related Articles

 

Dodatne informacije