Đurđevi Stupovi

 

 

Manastir Svetog Đorđa  spada u najznačajnija sveta mesta u istoriji srpskog naroda. Još u srednjem veku stekao je naziv ,,Đurđevi Stupovi” po stupovima – kulama koje su ga krasile. Podigao ga je Stefan Nemanja, rodonačelnik dinastije Nemanjića 1171. godine, u prvim godinama posle stupanja na presto. Tačno vreme podizanja crkve utvrđeno je za vreme istraživačkih radova, kada su pronađeni delovi ktitorskog natpisa Stefana Nemanje. Njegov sin, Stefan Prvovencani, opisao je kako je manastir nastao. Prema kazivanju, zatvoren u tamnici od svoje  braće, iz koje je gledao na brdo na kom se danas manastir nalazi, Stefan Nemanja se molio sv.velikomučeniku Georgiju, pomoćniku u nevoljama, da ga oslobodi iz ropstva. U molitvi se zavetovao da će sv. Geogriju po oslobođenju sagraditi manastir njemu posvećen. Sv. Georgije ču molbu i ispuni mu sve što ga je ovaj molio, a Nemanja poče hitno i bez odlaganja zidati hram i ukrasi ga svakom lepotom..

O posebnom značaju manastira, pored starih biografskih tekstova, govori i izuzetan položaj manastira podignutog na samom vrhu istaknutog uzvišenja tako da dominira nad dolinama Raške i Deževe, u nekadašnjem prestonom području Srbije.

 

 

Manastir Djurdjevi Stupovi

 


Drugi ktitor manastira je kralj Dragutin. Za vreme svoje vladavine, a kasnije do kraja života, neprekidno se starao o unapređenju manastirske zajednice. Ulaznu kulu pretvorio je u kapelu i namenio joj ulogu grobnice. Nakon nesrećnog pada sa konja u blizini grada Jelača, odrekao se prestoloa u korist svog brata Stefana Milutina. Desilo se to na čuvenom saboru u Deževi 1282. godine. Po želji kralja Dragutina, taj istorijski događaj ovekovečen je rukom slikara u kapeli manastira sv. Đorđa. Kasnije se Dragutin zamonašio i dobio ime Teokstit. Poznat je kao veliki zadužbinar. Njegove su zadužbine manastiri Tronoša, Papraća, Tavna, Rača, Lomnica. Po njegovoj želji prenet je iz ,,sremske zemlje” u kojoj je živeo u manastir sv. Đorđa i tu sahranjen 1316. godine.

Turskim osvajanjem Srbije izmenio se svet u kom su Đurđevi Stupovi imali važnu ulogu. Najveća rušenja doživeo je nakon austrijsko-turskih ratova 1689. godine kada je srušena većina manastira pa i obližnja Petrova crkva i crkva u Sopoćanima. Petrova crkva je ubrzo obnovljena, crkva u Sopoćanima tek u XX veku, dok je obnova Đurđevih Stupova još uvek u toku.

 

 

Manastir Đurđevi Stupovi - karta

 


Manastir Đurđevi Stupovi je 1979. godine uvršćen u svetsku kulturnu baštinu. Arhitektura crkve objedinjuje dva tada najpopularnija stila gradnje: vizantijski - istočni i romanski - zapadni. Od tada taj stil postaje prepoznatljiv kao Raški stil i biće model za izgradnju mnogih crkava. Zadivljeni lepotom ovog spomenika, pojedini evropski putopisci su svojim izveštajima i opisima spasli deo njegove istorije.

2000. godine dolaskom monaha počinje njegova duhovna i materijalna obnova. Izgradnjom dela konaka stvoreni su uslovi za život monaha, a trenutno je u toku izgradnja crkve. Rekonstrukcija se izvodi na postojećim temeljima.



Kontakt
Manastir Đurđevi Stupovi
020-35-35-02

 

Related Articles

 

Dodatne informacije